Page 9 - Gerhemder bülten 3

lı çalışanın yıllık çalışma süresine) eşit olduğu bildirilmektedir6. Demans hastalığının ilerleyi-
ci doğası tam zamanlı bakımı gerekli kılmakta, bakım veren ve aile üyeleri üzerinde fiziksel,
ekonomik, psikolojik, sosyal ve duygusal etkiler oluşturabilmektedir . Bakım verme sürecinin
13
bakım veren üzerinde etkisinin yönetilebilmesi için, Amerika Ulusal Aile Bakım Veren Birliği
primer ve sekonder bakım verenlerin tanımlanması, bakımın planlanmasında bakım veren ve
bakım alanın öncelik ve gereksinimlerinin belirlenmesi, bakım verenlerin bakım rollerini an-

lamaları ve bakım vermeyi gerçekleştirmek için ihtiyaçları olan becerilerin öğretilmesi, bakım
verenin ve bakım alanın uzun süreli ihtiyaç ve bakım vermeyle ilgili sonuçlarının belirlenmesi
için periyodik olarak değerlendirilmelerini önermektedir . Bakım verenlerin demans ve sü-
14
reci hakkında bilgiye sahip olmaları hastalarına verdikleri bakımın kalitesini artırarak, bakım
verenin üstlendikleri sorumluluklarının getirdiği yüklerle baş etmelerini kolaylaştırmaktadır.
Bu amaçla demans tanısı ile izlenen hastalara yönelik pek çok tele-sağlık hizmeti eğitim, da-
nışmanlık desteği sunmakta, Dünya Sağlık Örgütü tarafından geliştirilen i-Support programı
demans hastalarının bakımında bakım verenlerin gereksinimini doğrultusunda yararlanabile-
cekleri bilgi ve beceri eğitim ve desteği sağlamaktadır .
15
Sonuç olarak, yaşlı nüfus artışı ile tüm dünyada prevalansının artacağı ön görülen demans has-
talığının yönetiminde temel yaklaşım mevcut tedavi seçeneklerinin uygun şekilde kullanımı,
bakım verenlerin eğitim ve desteklenmesi, demanslı bireylerin hayatına anlam ve amaç katıl-
masını sağlayan faaliyetlerin yürütülmesi, geleceğe ilişkin hasta ve bakım verenlerle birlikte
planlama yapılmasını gerektirmektedir.

Kaynaklar

1. World Health Organization, 2023. Dementia Fact Sheet. https://www.who.int/news-room/fact-
sheets/detail/dementia
2. Assal, F., 2019. History of dementia. Frontiers of Neurology and Neuroscience, 44, 118–126.
3. Bellou, V., Belbasis, L., Tzoulaki, I., Middleton, L.T., Ioannidis, J.P. and Evangelou, E., 2017. System-
atic evaluation of the associations between environmental risk factors and dementia: an umbrella review of
systematic reviews and meta-analyses. Alzheimer’s & Dementia, 13(4), 406-418.
4. Alzheimer’s Association, 2023. 2023 Alzheimer’s disease facts and figures. Alzheimers Dement 2023,
19(4). https://www.alz.org/media/documents/alzheimers-facts-and-figures.pdf
5. American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders, Fifth edi-
tion, (DSM-5). https://doi.org/10.1176/appi.books.9780890425596
6. Alzheimer’s Disease International., 2023. Dementia Fact Sheet. https://www.alzint.org/u/Demen-
tia-fact-sheet-English.pdf
7. Nichols, E., Steinmetz, J. D., Vollset, S. E., Fukutaki, K., Chalek, J., Abd-Allah, F., ... & Liu, X.,2022.
Estimation of the global prevalence of dementia in 2019 and forecasted prevalence in 2050: an analysis for the
Global Burden of Disease Study 2019. The Lancet Public Health, 7(2), e105-e125.
8. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 2020. Alzheimer ve diğer demans hast-
alıkları klinik protokolü. https://shgm.saglik.gov.tr/TR-73671/alzheimer-ve-diger-demans-hastaliklari-klin-
ik-protokolu.html.
9. National Institute on Aging. Understanding different types of dementia. https://www.nia.nih.gov/
health/alzheimers-and-dementia/understanding-different-types-dementia

9