Page 22 - Gerhemder bülten 3
P. 22
bağlı kas kaybını önlemek ya da yavaşlatmak için beslenme planında her öğün 25-30 g yüksek kaliteli protei-
ne yer verilmesi gerektiği bildirilmiştir (21). Herhangi bir hastalık varlığında ise protein gereksinimi, bireyin
beslenme durumu, hastalığın ciddiyeti ve hastalığın bireyin beslenme durumu üzerindeki etkisi göz önünde
bulundurularak belirlenmelidir (9,17).
Bireylerin enerji ihtiyaçları yaş, cinsiyet, kilo ve aktivite düzeyleri gibi çeşitli durumlardan etkilenmektedir.
Yaşlılarda bazal metabolizma hızı ve fiziksel aktivitelerin azalması enerji ihtiyacını azaltırken, motor yeteneği-
nin azalması sonucunda bir işi yapmak için daha fazla hareket yapmak zorunda kalınması enerji ihtiyacını ar-
tırmaktadır. Enerji ihtiyacı uygun vücut ağırlığına sahip bireylerde 30 kcal/kg/gün olarak önerilmektedir (22).
D vitamini iskelet kası liflerinin çoğalmasını ve farklılaşmasını uyararak kas kuvveti ve fiziksel performansı
koruyup geliştirmektedir. Yaş ilerledikçe D vitamini düzeyi azalmaktadır. D vitamini eksikliği (<30 ng/mL)
fiziksel performansın azalmasına, yaşlılarda kas güçsüzlüğüne, denge bozukluğuna, düşme ve kırık riskinin
artmasına neden olmaktadır (11,17,23). Amerikan Geriatrik Derneği, serum 25-(OH)-D vitamin düzeyinin en
az 30 ng/ml olması gerektiğini belirtmektedir (24). Vitamin D takviyesi ile yaşlı bireylerin kas kuvvetinde artış
olduğu, düşme oranlarında azalma olduğu, fonksiyonel düzelme ve mortalitede azalma gibi olumlu katkıları
bulunduğu belirlenmiştir (11,17,23).
Akut hastalıklardan iyileşmeyi hızlandırmak ve kronik hastalığın başlamasının gecikmesi için düzgün beslen-
me durumu sağlamak önemlidir. Farmakolojik tedavi önerilerinde, halen yeni araştırmalar devam etmekle
birlikte, anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri, testosteron, östrojenler, büyüme hormonu, kre-
atin, protein ve aminoasitler, omega-3 yağ asitleri, hidroksimetil bütirat (HMB), arjinin, glutamin, lösin, poli-
fenoller, probiyotik, prebiyotik, vitaminler ( A, C, E vitaminleri) ve mineralleri (çinko, selenyum, magnezyum,
potasyum, demir), karoteonidler bulunmaktadır.
Sonuç olarak, sarkopeni yaşlılarda sık görülen, multifaktöryel, global bir sağlık sorunudur. Sarkopeni tanısı kas
kütlesi, kas kuvveti ve fiziksel performansın doğru teknikler ve takip ile değerlendirilmesi sonucunda konur.
Sarkopenik bireylerin günlük yaşantılarında fonksiyonel kapasiteleri azaldığı için kırılganlık tablosunun geliş-
mesi çok olasıdır. Bu durum, düşmeler ve hastaneye yatışla sonuçlanan, uzun dönem bakım gerektiren, tedavi
maliyetlerinin arttığı bir sürece neden olabilir. Sağlıklı yaşam davranış şekilleri, uygun beslenme tedavileri,
doğru fiziksel aktivite ve egzersiz programları, sarkopeniden korunmada ve sarkopeni tedavisinin her aşama-
sında etkilidir. Direnç egzersizlerinin kas kuvveti ve kütlesini artırıcı etkileri bulunmasından ötürü tavsiye edi-
lebilmektedir. Yine yaşlı sarkopenik bireylerde 1,0-1,2 g/kg/gün protein alımı ve proteinin öğünlere dağıtılması
önerilmektedir. Gerektiğinde, supleman olarak 800-1000 IU/gün D vitamini takviyesinin kırıkları önlemede
etkisi bulunmaktadır. Her gün en az 30 dakika, aerobik ve direnç egzersizlerinden oluşan bir aktivite programı
kas kuvveti ve kas kütlesini arttırarak sarkopeni gelişimini engellemede ve tedavide önemli bir rol almaktadır.
Kaynaklar
1. Rosenberg, I. H. (1997). Sarcopenia: Origins And Clinical Relevance. The Journal Of Nutrition,
127(5), 990S-991S.
2. Burton, L. A., & Sumukadas, D. (2010). Optimal Management Of Sarcopenia. Clinical İnterventions
İn Aging, 217-228.
3. Cruz-Jentoft, A. J., Baeyens, J. P., Bauer, J. M., Boirie, Y., Cederholm, T., Landi, F., ... & Zamboni, M.
(2010). Sarcopenia: European Consensus On Definition And Diagnosis: Report Of The European Working
Group On Sarcopenia İn Older People. Age And Ageing, 39(4), 412-423.
4. Cruz-Jentoft, A. J., Landi, F., Schneider, S. M., Zúñiga, C., Arai, H., Boirie, Y., ... & Cederholm, T.
(2014). Prevalence Of And İnterventions For Sarcopenia İn Ageing Adults: A Systematic Review. Report Of
The International Sarcopenia Initiative (EWGSOP And IWGS). Age And Ageing, 43(6), 748-759.
5. Cruz-Jentoft, A. J., Bahat, G., Bauer, J., Boirie, Y., Bruyère, O., Cederholm, T., ... & Zamboni, M.
(2019). Sarcopenia: Revised European Consensus On Definition And Diagnosis. Age And Ageing, 48(1), 16-
22