Page 20 - Gerhemder bülten 3

Avrupa Sarkopeni Çalışma Grubu (EWGSOP2) evreleme için sarkopeniyi; olası sarkopeni, konfirme sarko-
peni ve şiddetli sarkopeni olmak üzere üç gruba ayırmıştır. Olası sarkopenide evresinde kas kütlesi ve fiziksel
performans etkilenmemiştir, ancak kas kuvveti azalmıştır. Konfirme sarkopeni evresinde kas kütlesinde ve kas
kuvvetinde azalma vardır. Şiddetli sarkopenide ise kas kütlesi, kas kuvveti ve performansın tümünde azalma
vardır (Tablo 2)(5).
Sarkopeni evrelerini tanımak, tedavileri seçmede ve uygun tedavi hedeflerini belirlemede yardımcı olabilir.
Tablo 2. Sarkopeni Evrelemesi

K AS K AS
OLASI ↓ ↓

↓ ↓ ↓ ↓

↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓

Klinik pratikte ve araştırmalarda, sarkopeni tarama ve tanılaması için çeşitli testler ve ölçüm araçları kullanıl-
maktadır. Ölçüm aracı seçimi, bireyin durumuna (engellilik, hareketlilik), sağlık hizmeti ortamındaki (toplum,
klinik, hastane veya araştırma merkezi) teknik kaynaklara erişime veya testin amacına (rehabilitasyon veya
iyileşmeyi izleme) göre değişkenlik gösterebilmektedir.

Sarkopeni tanısının konulabilmesi için bireyin kas kuvveti, kas kütlesi ve fiziksel performansının saptanması
gereklidir (5,11,12). Güncellenmiş EWGSOP2 kriterleri tanıya aşamalı bir yaklaşım önermiştir. Teşhis ilk ola-
rak kas kuvvetinin ölçülmesiyle başlamaktadır. Kas kuvveti ölçümünde yaygın olarak el sıkma gücü testi, diz
fleksiyon/ extansiyon testi, pik ekspiratuar akım testleri kullanılmaktadır (5,11). Referans değerlere göre düşük
kas kuvvet ölçümü saptanmışsa olası sarkopeni olarak sınıflandırılmaktadır. Tanının ikinci aşaması kas kütlesi-
nin ölçülmesidir. Kas kütlesini tahmin etmek için çeşitli teknikler kullanılmaktadır. Yağsız kütleyi tahmin eden
en etkili prosedür çift enerjili X-ışını absorbsiyometrisi (DXA)’dir. Bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik
rezonans görüntüleme (MRG) ve biyoelektrik empedans analizi (BIA) yağsız kütleyi tahmin etmede kullanıl-
maktadır. Kas kütlesini tahmin etmek için antropometrik ölçümler ve total veya kısmi vücut potasyumu/yağsız
yumuşak doku oranı da kullanılmaktadır (5,11). Fiziksel performans günlük yaşamdan bağımsız olarak fiziksel
görevleri yerine getirme yeteneği olarak tanımlanmaktadır. Yaygın olarak kullanılan ölçüm yöntemleri kısa
fiziksel performans bataryası (KFPB), yürüme hızı testi, kalk ve yürü testi, merdiven tırmanma gücü testidir
(Tablo 3)(5,11).

20