Page 10 - Gergemder Bülten Sayı 2

meydana gelen bu azalma bireylerin yetersiz beslenmesine neden olabilir.
Yaşlılık döneminde beslenme durumunu etkileyen fizyolojik değişikliklerin yanı sıra diğer faktör-
lerde göz önünde bulundurulmalıdır. Yaşlılık döneminde yetersiz beslenme sorunlarının yaşan-
masının altında yatan temel nedenler; tıbbi, sosyo-ekonomik sorunlar olabilir.
Yaşlıda yetersiz beslenmemin oluşumunun yaygın nedenlerinden olan tıbbi faktörler; akut ve kro-
nik hastalıklar, ilaç kullanımı ve tedavi edici diyettir. Birçok hastalık enerji gereksinimini arttırarak;
iştahı ve kalori alımını azaltarak sıklıkla istemsiz kilo kaybına yol açar . Yaşlılarda sık kullanılan
ilaçlar anoreksiaya sebep olarak yetersiz besin alımına veya malnutrisyona yol açarlar. Yaşlıların
kronik hastalıkları nedeniyle kullandıkları tedavi edici diyetler (şekersiz, az tuzlu, düşük koleste-
rollü vb.) besin tüketimini olumsuz etkileyebilmektedir. Yetersiz beslenmeye neden olan diğer bir
faktör ağız sağlığıyla ilgili olan problemlerdir Ağız kuruluğu, uygun olmayan takma diş, diş kaybı,
çiğneme ve yutma problemleri ve ağız bakımının kötü olması yaşlının besin tüketimini olumsuz
yönde etkileyen fiziksel nedenlerdendir
Yaşlı bireyin yaşam biçiminde yaşın ilerlemesiyle, ekonomik, sosyal, duygusal ve fiziksel sağlık du-
rumunda olumsuz değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler; eşini kaybetme, aileden ya da ar-
kadaşlardan, işten ayrılma, yalnız yaşama, gelir yetersizliği, sosyal izolasyon, fonksiyonel durumun
bozulmasıdır. Bu değişiklikler günlük yaşam aktiviteleri ile ilgili becerilerinin (besinlerin satın
alınması, hazırlanması, pişirilmesi ve tüketilmesi) gerçekleştirilmesinde sorunlar yaşanmasına ya
da psikolojik (iştah azalması, yemeği reddetme) olarak etkileyerek yaşlı bireyin yetersiz beslenme-
sine yol açabilir. Yalnızlık sosyal destek ve iletişimin yetersiz olması da besinlere karşı ilgisizliğin
oluşmasına yol açarak yaşlıda yetersiz beslenmeye neden olur
Tüm bu sebepler yaşlıda yetersiz beslenmenin oluşmasına katkıda bulunarak, yaşlının yaşam süre-
si ve kalitesini olumsuz yönde etkiler. Yaşlı bireylerin, yaşam kalitelerini artırmaları ve sağlıklı bes-
lenmeleri için aşağıda yer alan sağlıklı beslenme davranışlarını hayata geçirmelerini önermekteyiz.

Sonuç olarak, yaşlı bireylerin aktif ve sağlıklı ve kaliteli bir yaşam sürmeleri için beslenme du-
rumları değerlendirilmelidir. Hemşire, kişinin mevcut beslenme durumunun değerlendirilmesi
ve beslenme ile ilgili risk faktörlerinin belirlenmesinde, sağlık bakımını veren profesyonel olarak
anahtar roldedir. Yaşlı bireylerin beslenme durumlarının değerlendirilmesinde ve yetersiz beslen-
me ile ilişkili risk faktörlerini belirlenmesinde hemşire, hekim ve diyetisyenle ve bireyin ailesi ile
işbirliği içinde çalışmalı ve düzenli kontrollerle özellikle risk altında bulunan gruptaki beslenme
sorununun erken tanımlanmasında rol almalıdır.

10