Page 16 - Gerhemder sayı 4

GERİATRİK HASTALARDA; AĞIZ, DİŞ VE ÇENE

CERRAHİSİNDE TEKNOLOJİK UYGULAMALAR

Giriş
Geriatrik hastalarda ağız ve diş sağlığı, yaşam kalitesini belirleyici fak-
törlerden biri olmaktadır. Yaşlanma süreci, diş kayıplarına, periodon-
tal hastalıklara ve çene problemlerine yol açmaktadır. Diş kayıpları,
çiğneme fonksiyonunu etkileyerek beslenme ve sindirim sistemine
zarar verebilmektedir. Bu nedenle, geriatrik popülasyonda ağız sağ-
lığının korunması, genel sağlık ve yaşam kalitesi açısından büyük bir

Dr. Dt. Orhan KAZAN öneme sahip olabilmektedir (1). Ağız, diş ve çene cerrahisi ise yaşlı
hastalarda bu tür sorunların çözülmesi için cerrahi müdahaleler su-
nar.

Geriatrik Hastalarda Ağız ve Diş Sağlığının Önemi
Yaşlanma, ağız ve diş sağlığını önemli ölçüde etkileyen bir süreci
içermektedir. Diş kayıpları ve diş eti hastalıkları, yaşlılarda yaygındır ve tedavi edilmediğinde genel sağlık üze-
rinde olumsuz etkiler yaratabilmektedir (2). Özellikle ağız sağlığının ihmal edilmesi, beslenme bozuklukları,
enfeksiyonlar ve kronik hastalıkların şiddetlenmesi gibi sonuçlara yol açabilmektedir.

Geriatrik Hastalarda Ağız Sağlığı Problemleri
İlerleyen yaşlarda bireylerde, diş kaybı yaygındır ve bu durum çiğneme fonksiyonunu olumsuz etkilemektedir
(3). Periodontal hastalıklar; diş eti hastalıkları, yaşlı bireylerde daha sık görülmekte ve genel sağlık açısıdan
ciddi problemler yaratmaktadır (4). İlaç kullanımı ve sistemik hastalıklar nedeniyle yaşlılarda ağız kuruluğu
yaygındır ve bu durum çürük riskini artırmaktadır (5). Ağız, diş ve çene cerrahisi, geriatrik hastalarda kay-
bedilen dokuların yeniden fonksiyon görür hale getirilmesinde yardımcı olmaktadır. Yaşlı hastaların cerrahi
müdahalelere olan toleransı genç bireylerden farklılık gösterebilir ve bu nedenle özel yaklaşımlar gerektirmek-
tedir (6).

Yaşlı hastalarda sık karşılaşılan ağız ve çene problemleri için cerrahi tedaviler, hastanın genel sağlığını ve yaşam
kalitesini artırmaya yönelik olarak planlanmaktadır. Geriatrik hastalarda gömülü dişler veya çürük dişlerin
çekilmesi sıklıkla cerrahi müdahale ile sağlanmaktadır. Ancak yaşlılarda kemik yoğunluğunun azalması ve
iyileşme sürecinin yavaş olması nedeniyle bu işlemler dikkatle planlanması gerekmektedir (7). Diş kaybı, yaşlı
bireylerde sık görülen bir durumdur ve dental implantlar, kaybedilen dişlerin yerine konulması için ideal bir
tedavi seçeneği sunmaktadır. Ancak implant yerleştirilmeden önce hastanın kemik yoğunluğu ve genel sağlık
durumunun değerlendirilmesi gerekmektedir (8,9).

Yaşlı nüfus dünya çapında artmaya devam etmektedir. Artan yaşla birlikte insan vücudunda daha şiddetli hale
gelen dejeneratif değişiklikler görülebilmektedir. Diyabet, hipertansiyon, romatoid artrit, Alzheimer, Parkin-
son, depresyon gibi hastalıklar artan yaşla beraber daha yaygın hale gelen hastalıkların bazılarını oluşturmak-
tadır. Bu sistemik hastalıklar ve tedavisinde kullanılan ilaçlar yaşlıları ağız hastalıklarına karşı daha savunmasız
hale getirebilmektedir. Bu yüzden; ağız ve genel sağlığı birbiriyle ilişki olarak değerlendirilmesi gerekmektedir
(10).

Geriatrik hastalar, yaşa bağlı sağlık sorunları ve genel fiziksel durumları nedeniyle ağız, diş ve çene cerrahisi
işlemlerinde özel bir yaklaşım gerektirmektedir. Bu bağlamda, yeni teknolojik cihazlar ve yöntemler, teda-
vi süreçlerini daha güvenli ve etkin hale getirmektedir. Dental implantların ve protezlerin kişiye özel olarak
üretilmesine olanak tanıyan 3D yazıcılar, hastaların konforunu arttırırken, tedavi sürelerini kısaltmaktadır
(11). Diş tedavilerinde lazer kullanımı, minimal invaziv yaklaşımlar sunarak iyileşme sürelerini kısaltmakta

14