Page 5 - Gerhemder sayı 4

hayat yaşamalarını desteklemektir (13).
Yaşlı yaşam alanlarına modern teknolojik uygulamalar arasında; kronik hastalıkları önlemeye yönelik tedavi
ve müdahale sistemleri (izlem/ölçüm vb.), öz yönetimi ve karar vermeyi sağlayan uygulamalar, sosyalleşmeyi
ve iletişimi artırıcı iletişim ağları, günlük aktiviteleri (yürüme, egzersiz vb.) denetleyen sistemler, güvenliği ar-
tırıcı önemleri içeren teknolojik uygulamalar (düşmeye duyarlı sensörler vb.) bulunmaktadır (2, 3). Giyilebilir
cihazlar, robotik ve yardımcı teknolojiler de ilgi gören önemli yaklaşımlardır(14).
Geronteknolojideki uygulamaların dört hedefi aşağıda açıklanmaktadır:
1. Yüksek yaşam kalitesine ulaşmaya yönelik olarak zenginleştirme ve memnuniyet: 2,3 ve 4. Maddeler
için de en yüksek yaşam kalitesine ulaşmaya yönelik Teknolojileri ifade eder.
2. Önleme: Kazalar veya alerjilere, yaşlılık depresyonuna ve teknolojik müdahalelerle değiştirilebilecek
diğer kısıtlamalara katkıda bulunan yaşam tarzı ve çevresel faktörler gibi insan işlevini kısıtlayan gelişimle
ilişkili fizyolojik ve davranışsal değişiklikleri geciktiren veya engelleyen teknolojiyle ilgilidir.
3. Telafi etme ve Yerini doldurma: Güç, algısal-motor işlevi veya bilişteki gelişimle ilişkili kayıpları telafi
eden teknolojiyle ilgilidir.
4. Bakım desteği ve bakım organizasyonu: Fiziksel olarak kısıtlı kişileri kaldıran veya hareket ettiren ci-
hazları, ilaç kullanımını uygulayan ve izleyen makinelerı, uzak bir yere fizyolojik veya psikolojik işlev hakkında
bilgi sağlayan ekipmanı, kısıtlamaları olan kişilere fayda sağlamak için profesyonel veya gönüllü bakıcılar tara-
fından kullanılan teknolojiyi kapsar (7, 15).
Yaşlı refahında geronteknolojinin sosyal refah, üretkenlik, aktivite, bağımsız yaşam, eğlence, güvenlik ve te-
le-tıp alanında önemli rolü bulunmaktadır.

Sosyal Refah
Yaşlı bireyler, evde tek başlarına kalmaktan dolayı oldukça fazla izolasyon ve yalnızlık duygusuyla karşı kar-
şıyadırlar. Bu, onların topluluğa ait olma duygusu üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir. Yaşlıların dışarı çıkıp
toplum faaliyetlerine katılmaları kolay olmadığından, bilgi iletişim teknolojisinin (BİT) kullanımı sosyal re-
fahlarını sürdürmelerine ve yalnızlıktan kurtulmalarına yardımcı olmaktadır. BİT, yaşlıları aileleri, arkadaşları
ve toplumla yeniden bir araya getirerek toplumun aktif bir parçası olmalarını ve üretken kalmalarını sağlar.
Farklı çevrimiçi etkinlikler, yaşlıların hayatında farklı bir rol oynar. Örneğin, bilgisayar kullanmayı öğrenmek,
başarı hissi verir ve bilgisayarları farklı amaçlar için kullanabilmelerini sağlar. Yaşlılar, arkadaşlarına ve ailele-
rine ulaşmak için e-posta oluşturabilir ve kullanabilir veya web’de gezinmek için tarayıcıları kullanabilirler, bu
da onların farklı bilgiler edinmelerini ve boş zamanlarının tadını çıkarmalarını sağlar. Yaşlıların sosyal med-
yayı kullanarak ve çevrimiçi kurslara kaydolarak bilgi edinmelerini ve kendilerini geliştirerek yeni yeterlilikler
edinmelerini sağlayarak modern dünyanın bir parçası olmalarında BİT büyük rol oynamaktadır(16).

Üretkenlik
Teknolojinin yaşlıların üretkenlik düzeyi üzerindeki etkisi önemlidir. Yaşlıların katılabileceği ve içinde ya-
şadıkları topluma ve topluluğa iyi bir şekilde katkıda bulunacak birçok sosyal yaşam yönü vardır. Örneğin:
Hikâyeler yazmak veya deneyimlerini evlerinin rahatlığında çevrimiçi olarak paylaşmak, yüksek uzmanlık
gerektirmeyen basit çevrimiçi projelere katılmak, uzun mesafeler kat etme zahmetine girmeden bilgi ve dene-
yimlerini paylaşmak. Teknoloji yaşlıların yaşadıkları topluma katkıda bulunabilecekleri bir platform sağlaya-
rak ve karşılığında yaşlıların sağlıklı bir refaha ulaşmasına yardımcı olarak önemli bir rol oynamaktadır (16).

Aktiviteler
Hasan & Lingerb (2016) tarafından yapılan araştırmaya göre, amaçlı ve anlamlı aktivite bulmak sağlıklı bir zi-
hinsel ve sosyal refaha katkıda bulunmaktadır. Yaşlı kişinin ne yapmak istediğini ve ne yapmakla ilgilendiğini
seçtiğinde, bunun söz konusu teknolojinin başarılı bir şekilde uygulanmasına yol açtığını göstermektedir (16).
Bağımsız Yaşam
Bağımsızlık, tüm hayatımız boyunca geliştirdiğimiz ve bizim için değerli olan hayatın en önemli yönlerinden
biridir. Yaşlılık nedeniyle yaşamın birçok yönü değiştiğinden yaşlı insanlar için bağımsızlık önemli bir özellik
haline gelmektedir. Teknoloji, yaşlıların çevrimiçi olarak market alışverişi yapma, internetten bir şeyler satın
alma gibi bazı aktiviteleri yapma konusunda kendi kendine güvenlerini artırarak bağımsızlıklarını mümkün

3